Hỏi: Gia đình tôi có 3 người con. Tôi là con út, 3 anh em đã lập gia đình và sống riêng Cha, Mẹ. Năm 2013 Cha Mẹ tôi đã chia cho 3 anh em tôi mỗi người 1000m2 đất. Phần còn lại 5000m2 đất Cha, Mẹ đang sử dụng làm nhà ở và canh tác, thờ cúng. Nay Cha, Mẹ tôi muốn lập di chúc để lại phần đất 5000m2 cho Tôi toàn quyền sử dụng và thờ cúng. Hỏi luật sư có được không? và 2 anh tôi không đồng ý di chúc thì di chúc đó có thực hiện được không. Quy trình lập di chúc ra sao. Cảm ơn luật sư. Mong trả lời từ luật sư.

Đáp: Thủ tục lập di chúc theo quy định của pháp luật Việt Nam như sau

1. Khái niệm di chúc

Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc có thể là bằng văn bản hoặc miệng, nhưng phải đáp ứng các yêu cầu về hình thức và nội dung theo quy định của pháp luật.

2. Điều kiện để di chúc hợp pháp

Theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc được coi là hợp pháp khi thỏa mãn các điều kiện sau đây:

• Người lập di chúc phải có năng lực hành vi dân sự, minh mẫn, sáng suốt và không bị ép buộc, lừa dối hay đe dọa khi lập di chúc.
• Nội dung di chúc không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
• Hình thức di chúc phải phù hợp với quy định của pháp luật.

3. Hình thức của di chúc

Di chúc có thể lập thành hai hình thức: di chúc bằng văn bản hoặc di chúc miệng.

Di chúc bằng văn bản:

• Di chúc bằng văn bản có thể có hoặc không có người làm chứng. Nếu di chúc không có người làm chứng, người lập di chúc phải tự viết và ký tên. Nếu có người làm chứng, người lập di chúc có thể không cần tự tay viết nhưng phải ký trước sự chứng kiến của người làm chứng.
• Di chúc bằng văn bản có công chứng, chứng thực là loại di chúc phổ biến nhất. Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực để tăng tính pháp lý cho di chúc.

Di chúc miệng:

• Di chúc miệng chỉ được lập khi người lập di chúc trong tình trạng nguy kịch, không thể lập di chúc bằng văn bản. Di chúc miệng phải có ít nhất 2 người làm chứng và được ghi chép lại, sau đó phải được công chứng hoặc chứng thực trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày lập.

4. Nội dung của di chúc

Nội dung của di chúc cần bao gồm các thông tin sau:

• Thông tin cá nhân của người lập di chúc: họ tên, ngày tháng năm sinh, số CMND/CCCD, địa chỉ cư trú.
• Danh sách tài sản để lại, giá trị tài sản (nếu có).
• Người được hưởng di sản: họ tên, quan hệ với người lập di chúc, tỷ lệ phân chia tài sản.
• Chỉ định người quản lý di sản, người giám hộ (nếu có).

5. Thủ tục lập di chúc

Người lập di chúc cần thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Xác định rõ tài sản và người thừa kế, cũng như các mong muốn cá nhân về việc phân chia di sản.
• Bước 2: Lựa chọn hình thức di chúc phù hợp (di chúc bằng văn bản hoặc di chúc miệng).
• Bước 3: Lập di chúc theo đúng quy định về nội dung và hình thức. Nếu lập di chúc có công chứng, cần liên hệ với tổ chức công chứng để thực hiện.
• Bước 4: Đảm bảo tính hợp pháp của di chúc bằng cách tuân thủ các quy định về chứng thực và công chứng (nếu cần).

6. Sửa đổi, bổ sung và hủy bỏ di chúc

Người lập di chúc có quyền sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ di chúc bất cứ lúc nào. Di chúc sửa đổi phải tuân theo các quy định về hình thức và nội dung như di chúc ban đầu. Nếu có nhiều di chúc, di chúc được lập sau cùng sẽ có hiệu lực pháp lý.

         Như vậy, Bố mẹ anh có thể lựa chọn lập một trong những loại di chúc nêu trên, do chưa xác định được cụ thể loại di chúc bằng văn bản bố mẹ anh muốn lập do đó, gia đình anh có thể tham khảo các hình thức di chúc theo quy định nêu trên để lựa chọn di chúc phù hợp với nhu cầu của gia đình, trường hợp muốn tư vấn cụ thể về trình tự lập một loại di chúc bằng văn bản trong các di chúc đã nêu anh có thể liên hệ lại để chúng tôi hỗ trợ chi tiết hơn.