Câu hỏi: “Gia đình tôi đang gặp khó khăn trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của những người thừa kế trong di sản do ông bà để lại. Có một người trong gia đình không trực tiếp tham gia vào việc quản lý tài sản, nhưng vẫn yêu cầu chia phần thừa kế. Vậy có cơ sở pháp lý nào để xử lý vấn đề này không?“

Trả lời:

Kính thưa Quý khách,

Vấn đề về quyền và nghĩa vụ của những người thừa kế trong việc quản lý, phân chia di sản là rất phổ biến trong thực tiễn thừa kế. Theo quy định của Bộ luật Dân sự Việt Nam, người thừa kế không chỉ có quyền nhận di sản mà còn có nghĩa vụ liên quan đến việc quản lý di sản cho đến khi di sản được phân chia chính thức.

1. Quyền của người thừa kế

Theo Điều 612 và Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền nhận phần di sản mà mình được hưởng. Tuy nhiên, không bắt buộc người thừa kế phải tham gia quản lý tài sản để có quyền nhận thừa kế. Điều này có nghĩa là tất cả các người thừa kế, kể cả những người không trực tiếp quản lý tài sản, vẫn có quyền yêu cầu phần tài sản mà họ được hưởng từ di sản.

Ví dụ: Nếu ông A qua đời để lại tài sản cho 3 người con (B, C, và D), thì tất cả các con của ông đều có quyền hưởng phần di sản, dù một trong số họ không tham gia quản lý tài sản.

2. Nghĩa vụ của người thừa kế trong việc quản lý di sản

Theo Điều 616 Bộ luật Dân sự 2015, các người thừa kế có nghĩa vụ bảo quản di sản và không được tự ý bán, tẩu tán hoặc làm hư hỏng tài sản. Nếu có người thừa kế nào từ chối tham gia vào việc bảo quản tài sản nhưng vẫn yêu cầu quyền lợi, thì các người thừa kế khác có thể yêu cầu người đó chịu một phần nghĩa vụ liên quan đến chi phí bảo quản tài sản.

Ví dụ: Trường hợp ông A để lại một căn nhà và chưa được phân chia. Người con B đang quản lý căn nhà này và chịu các chi phí sửa chữa, bảo dưỡng. Sau một thời gian, người con D, mặc dù không tham gia bảo quản nhà, vẫn yêu cầu được chia phần. Trong trường hợp này, B có quyền yêu cầu D chịu một phần chi phí liên quan đến việc bảo quản tài sản, dựa trên quyền và nghĩa vụ của người thừa kế.

3. Quy định về việc từ chối quyền thừa kế

Ngoài ra, theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Tuy nhiên, việc từ chối phải được thực hiện bằng văn bản và phải thông báo rõ ràng trong thời hạn 6 tháng kể từ khi di sản được mở. Nếu người thừa kế không từ chối, họ vẫn phải tuân theo quy định về quyền và nghĩa vụ trong việc bảo quản tài sản.

Ví dụ: Nếu người con D quyết định không nhận phần di sản của ông A, thì D cần thực hiện thủ tục từ chối di sản bằng văn bản trong vòng 6 tháng. Khi đó, phần tài sản của D sẽ không được chia cho D và được phân chia lại cho các người thừa kế còn lại (B và C).

Kết luận

• Người thừa kế dù không tham gia quản lý tài sản vẫn có quyền yêu cầu phần di sản của mình.
• Các người thừa kế có nghĩa vụ bảo quản và quản lý tài sản cho đến khi di sản được phân chia.
• Nếu người thừa kế không muốn nhận di sản, có thể từ chối bằng văn bản trong thời hạn 6 tháng.

Chúng tôi hy vọng rằng các thông tin trên sẽ giúp Quý khách hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của người thừa kế. Nếu cần hỗ trợ thêm, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết hơn.