Câu hỏi: Lập di chúc đối với nhà đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có hợp pháp không?

Trả lời: Chào bạn! Tôi xin được giải đáp thắc mắc của bạn về việc lập di chúc đối với nhà đất chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), thường gọi là “sổ đỏ”, theo quy định của pháp luật hiện hành như sau:

1. Nguyên tắc lập di chúc về tài sản

Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Về nguyên tắc, người lập di chúc có quyền lập di chúc đối với mọi tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của mình, kể cả tài sản chưa có Giấy chứng nhận quyền sở hữu, miễn là người lập di chúc chứng minh được quyền sở hữu của mình đối với tài sản đó.

2. Vấn đề với nhà đất chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Việc nhà đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải là yếu tố khiến di chúc trở nên vô hiệu. Tuy nhiên, sẽ có một số điểm cần xem xét kỹ lưỡng:

• Quyền sở hữu tài sản: Người lập di chúc cần phải chứng minh rằng họ có quyền sử dụng, quyền sở hữu hợp pháp đối với nhà đất đó. Điều này có thể được thể hiện qua các tài liệu, giấy tờ hợp lệ như hợp đồng chuyển nhượng, thừa kế, cho tặng hoặc giấy tờ mua bán hợp lệ trước đây, biên bản bàn giao đất hoặc các giấy tờ khác chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp. Nếu có các loại giấy tờ này, người lập di chúc vẫn có thể lập di chúc để lại tài sản này cho người thừa kế.
• Trường hợp đất không có giấy tờ chứng minh: Nếu người lập di chúc không có bất kỳ loại giấy tờ hợp lệ nào chứng minh quyền sử dụng đất, việc để lại nhà đất này trong di chúc có thể gây ra khó khăn khi thi hành di chúc. Người thừa kế sẽ gặp phải trở ngại lớn khi thực hiện các thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản thừa kế.

3. Khả năng thực hiện sau này

Ngay cả khi nhà đất chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thời điểm lập di chúc, sau khi di chúc được thực hiện, người thừa kế có thể làm thủ tục để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu người thừa kế đáp ứng các điều kiện về pháp luật đất đai. Việc này có thể yêu cầu người thừa kế phải cung cấp thêm giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hoặc thực hiện các thủ tục khác theo quy định của Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

4. Khuyến nghị

Để giảm thiểu rủi ro tranh chấp hoặc khó khăn về sau, tôi khuyên bạn:

• Nếu có thể, người lập di chúc nên thực hiện thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước khi lập di chúc, để đảm bảo tính minh bạch về pháp lý.
• Trong trường hợp không thể cấp sổ đỏ ngay lập tức, hãy thu thập và bảo quản đầy đủ các loại giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất để sau này người thừa kế có cơ sở pháp lý vững chắc khi thực hiện quyền thừa kế.

Tóm lại, việc lập di chúc đối với nhà đất chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là hợp pháp, tuy nhiên để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế và tránh các tranh chấp pháp lý, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đất. Nếu bạn cần hỗ trợ thêm về thủ tục cấp Giấy chứng nhận hoặc soạn thảo di chúc, tôi sẵn sàng giúp bạn.